Δευτέρα 2 Ιουνίου 2014

Άννα Καρένινα


                                                     ΛΕΩΝ ΤΟΛΣΤΟЇ
                                                        
  Ο Τολστόι έγραψε την Άννα Καρένινα από το 1873 έως το 1877. Από το 1875 έως το 1877 δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στον Ρώσο Αγγελιοφόρο και εκδόθηκε σε βιβλίο το 1878. Αρχικός διαγραμμένος τίτλος στις χειρόγραφες σελίδες ήταν: Δύο γάμοι.

                                          ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
                                                     ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΑΓΡΑ (2010)

  Η συγκεκριμένη έκδοση έχει εισαγωγικά σημειώματα, ανθολογία κριτικών, αποσπάσματα επιστολών και ημερολογίων του συγγραφέα, παρουσίαση των κεντρικών προσώπων του μυθιστορήματος, αναλυτικά περιεχόμενα και εργοβιογραφία του Τολστόι (1828-1910). Έτσι, ο αναγνώστης μπορεί να μάθει πολλά για το σπουδαιότερο μυθιστόρημα του 19ου αιώνα και για το μεγάλο Ρώσο συγγραφέα.
                                               
                                                  ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΗ ΛΕΣΧΗ
 
  Η Λέσχη Ανάγνωσης Ηρακλείου έχει διαβάσει και στο παρελθόν κλασικά λογοτεχνικά βιβλία. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που επιλέχθηκε για καλοκαιρινή ανάγνωση  ένα μεγάλο μυθιστόρημα ενός Ρώσου συγγραφέα. Η συγκεκριμένη επιλογή αυτού του βιβλίου έγινε μετά από το μυθιστόρημα Εξιλέωση, του Ian McEwan ο οποίος γράφει με μοντέρνο τρόπο επιχειρώντας καινοτομίες στη δομή του μυθιστορήματος. Από την άλλη πλευρά, ο Τολστόι ανανέωσε το ρεαλιστικό μυθιστόρημα της εποχής του επιλέγοντας να προσθέσει ιδεαλισμό στη νατουραλιστική απεικόνιση της σύγχρονης ρώσικης κοινωνίας.
   Η γραμμική αφήγηση στην Άννα Καρένινα  εντυπωσιάζει με το λαβύρινθο διασυνδέσεων ανάμεσα στα πρόσωπα και τα γεγονότα της πλοκής η οποία κινείται σε δύο βασικούς άξονες. Τόσο η τραγική ιστορία του παράφορου έρωτα της μοιχαλίδας Άννας, όσο  και η ιστορία της αγάπης του Λέβιν προς τη μετέπειτα σύζυγό του δίνουν δύο διαφορετικές όψεις στο θεσμό του γάμου.
   Η παράθεση αντιθέσεων σε όλο το βιβλίο  αφενός τονίζει τη δυαδικότητα στον τρόπο που ο συγγραφέας αντιλαμβανόταν τη ζωή, αφετέρου προσθέτει μεγάλο ενδιαφέρον στην πλοκή. Πράγματι, οι βασικοί ήρωές του οι οποίοι ανήκουν και στα δύο φύλα σκιαγραφούνται με ιδιαίτερη λεπτομέρεια στη ψυχική διαδικασία, οι χώροι που αυτοί κινούνται αποτυπώνουν τη διαφορά ανάμεσα στο αστικό και στο φυσικό τοπίο, αλλά και την κοσμική με την αγροτική ζωή και, τέλος, οι πράξεις τους σηματοδοτούν διαφορετικές επιλογές στην καθημερινότητά τους.  
   Αυτό, όμως, που εντυπωσιάζει σε αυτό το μυθιστόρημα είναι η στενή σχέση του δημιουργού με το έργο του, αφού  οι ηθικοί, θρησκευτικοί και κοινωνικοί προβληματισμοί της πνευματικής αναζήτησής του συγγραφέα ενσαρκώνονται κυρίως από τον Λέβιν, αλλά κρύβονται και μέσα στο χαρακτήρα της Άννας. Ο Τολστόι υπήρξε ένας μεγάλος λογοτέχνης και ένας ηθικός στοχαστής, ο οποίος με τα έργα του και τη ζωή του κατάφερε να δώσει ξεχωριστή  ποιότητα στο ρόλο του συγγραφέα και στην ταυτότητα του ατόμου.
   Η Άννα Καρένινα είναι ένα εκπληκτικής γραφής συναρπαστικό μυθιστόρημα το οποίο καταφέρνει ταυτόχρονα να σώσει στις σελίδες του την κοινωνία της ρώσικης αυτοκρατορίας η οποία δεν υπάρχει πια και να θέσει θεμελιώδη ερωτήματα τόσο για την συζυγική απιστία, όσο και για την αναζήτηση σκοπού στη ζωή του ανθρώπου. Τέλος, αξιοσημείωτο είναι το κοινό χαρακτηριστικό της Άννας, του Λέβιν και του Τολστόι· δηλαδή, η άρνησή τους να υποκύψουν στις άνευ νοήματος κοινωνικές συμβάσεις.

 Αρετή Παπαδογιαννάκη-Παυλάκου